Unity (یونیتی) و Unreal Engine (آنریل انجین) دو موتور بازی‌سازی بسیار محبوب و قدرتمند هستند که توسط توسعه‌دهندگان بازی در سطوح مبتدی تا حرفه‌ای به کار گرفته می‌شوند. انتخاب بین یونیتی و آنریل، به نوع پروژه، نیازهای فنی و اهداف بصری شما بستگی دارد. در این مقاله‌ی جامع، به مقایسه‌ی کامل این دو موتور می‌پردازیم و جنبه‌های فنی (از جمله زبان برنامه‌نویسی، عملکرد، پلتفرم‌های پشتیبانی‌شده و ابزارهای توسعه) و جنبه‌های طراحی بصری (رندرینگ، کیفیت گرافیک، محیط‌های توسعه) را بررسی می‌کنیم. هدف ما این است که شما پس از خواندن این مطلب، بتوانید بهترین موتور بازی‌سازی مناسب برای پروژه‌ی خود را انتخاب کنید. همچنین به جدیدترین نسخه‌های هر دو موتور (تا سال ۲۰۲۵) اشاره خواهیم کرد و مزایا و معایب هر کدام را با جزئیات توضیح می‌دهیم.
معرفی اجمالی یونیتی و آنریل انجین
Unity یک موتور بازی‌سازی چندسکویی (Cross-Platform) است که توسط شرکت Unity Technologies توسعه یافته است.
یونیتی به خاطر رابط کاربرپسند و سادگی در یادگیری شهرت دارد و گزینه‌ی محبوبی برای بازی‌سازان مستقل، موبایل و پروژه‌های دوبعدی است. این موتور از بیش از ۲۵ پلتفرم مختلف (موبایل، رایانه شخصی، وب، کنسول‌ها، واقعیت مجازی و افزوده و …) پشتیبانی می‌کند.
بنابراین می‌توانید یک بار بازی خود را توسعه داده و به سادگی روی پلتفرم‌های متعدد منتشر کنید. یونیتی هم برای ساخت بازی‌های دوبعدی و هم سه‌بعدی ابزارهای مناسبی ارائه می‌کند و یک اکوسیستم وسیع از افزونه‌ها و دارایی‌ها دارد.Unity یک موتور بازی‌سازی چندسکویی (Cross-Platform) است که توسط شرکت Unity Technologies توسعه یافته است.
یونیتی به خاطر رابط کاربرپسند و سادگی در یادگیری شهرت دارد و گزینه‌ی محبوبی برای بازی‌سازان مستقل، موبایل و پروژه‌های دوبعدی است. این موتور از بیش از ۲۵ پلتفرم مختلف (موبایل، رایانه شخصی، وب، کنسول‌ها، واقعیت مجازی و افزوده و …) پشتیبانی می‌کند.
بنابراین می‌توانید یک بار بازی خود را توسعه داده و به سادگی روی پلتفرم‌های متعدد منتشر کنید. یونیتی هم برای ساخت بازی‌های دوبعدی و هم سه‌بعدی ابزارهای مناسبی ارائه می‌کند و یک اکوسیستم وسیع از افزونه‌ها و دارایی‌ها دارد.
Unity یک موتور بازی‌سازی چندسکویی (Cross-Platform) است که توسط شرکت Unity Technologies توسعه یافته است. یونیتی به خاطر رابط کاربرپسند و سادگی در یادگیری شهرت دارد و گزینه‌ی محبوبی برای بازی‌سازان مستقل، موبایل و پروژه‌های دوبعدی است. این موتور از بیش از ۲۵ پلتفرم مختلف (موبایل، رایانه شخصی، وب، کنسول‌ها، واقعیت مجازی و افزوده و …) پشتیبانی می‌کند، بنابراین می‌توانید یک بار بازی خود را توسعه داده و به سادگی روی پلتفرم‌های متعدد منتشر کنید.
یونیتی هم برای ساخت بازی‌های دوبعدی و هم سه‌بعدی ابزارهای مناسبی ارائه می‌کند و یک اکوسیستم وسیع از افزونه‌ها و دارایی‌ها دارد.
Unreal Engine توسط شرکت Epic Games ساخته شده و بیشتر به عنوان موتور بازی‌سازی مناسب پروژه‌های بزرگ و AAA شناخته می‌شود. آنریل انجین به دلیل قدرت پردازش گرافیکی بالا و ارائه‌ی تصاویر واقع‌گرایانه مورد توجه است. این موتور در ابتدا برای بازی‌های شوتر اول‌شخص در رایانه‌های شخصی توسعه یافت و به تدریج به یک استاندارد صنعتی برای بازی‌های کنسولی و AAA تبدیل شد. آنریل نیز چندسکویی است و روی پلتفرم‌های رایج (رایانه شخصی، کنسول‌ها، موبایل، AR/VR) قابل استفاده می‌باشد، هرچند تمرکز آنTraditionally روی پروژه‌های سه‌بعدی سنگین با کیفیت بالا بوده است.
محیط توسعه و رابط کاربری
محیط ویرایش در یونیتی: نمایی از رابط کاربری یونیتی که پنجره‌های اصلی آن (Hierarchy، Scene، Project، Inspector) را نشان می‌دهد. یونیتی یک محیط توسعه یکپارچه (IDE) با قابلیت شخصی‌سازی بالا دارد که کار را برای مبتدیان آسان می‌کند. رابط کاربری یونیتی ساده و شهودی است؛ پنجره‌ی Hierarchy اشیا صحنه را فهرست می‌کند، پنجره Scene نمای تعاملی از دنیای بازی ارائه می‌دهد، بخش Inspector امکان تنظیم ویژگی‌های اشیاء انتخاب‌شده را فراهم می‌کند و Project نمایی از فایل‌ها و دارایی‌های پروژه است. این ساختار ساده باعث شده است که بسیاری از تازه‌کاران در بدو ورود به حوزه‌ی بازی‌سازی به راحتی با یونیتی ارتباط برقرار کنند.
محیط ویرایش در آنریل انجین: تصویری از رابط کاربری آنریل (نسخه ۴) که یک صحنه‌ی سه‌بعدی، پنجره محتوا (Content Browser) و جزئیات اشیاء (Details) را نشان می‌دهد. آنریل انجین محیط توسعه قدرتمندی دارد که شامل ابزارهای پیشرفته‌ی زیادی است. رابط آنریل ممکن است در نگاه اول پیچیده‌تر از یونیتی به نظر برسد؛ پنجره‌های متعدد برای کلاس‌ها و اشیاء، تنظیمات نورپردازی، بلوپرینت‌ها و غیره وجود دارد. اگرچه این پیچیدگی به معنای امکانات گسترده‌تر است، ولی یادگیری آنریل برای مبتدیان سخت‌تر گزارش شده . با این حال، توسعه‌دهندگان حرفه‌ای از انعطاف و ابزارهای کامل آنریل (مانند سیستم سینماتیک، ماتریال ادیتور پیشرفته، و غیره) بهره‌مند می‌شوند.
ویژگی‌ها و تفاوت‌های فنی (زبان برنامه‌نویسی، عملکرد و پلتفرم‌ها)
یکی از تفاوت‌های کلیدی فنی بین یونیتی و آنریل، زبان برنامه‌نویسی اصلی آن‌هاست.
- یونیتی از زبان C# برای اسکریپت‌نویسی استفاده می‌کند. سی‌شارپ یک زبان سطح‌بالا و نسبتاً آسان‌فهم است که یادگیری آن برای مبتدیان ساده‌تر از C++ می‌باشد. ساختار ساده‌تر C# موجب شده که Unity برای طیف گسترده‌ای از پروژه‌ها – از بازی‌های موبایل و وب گرفته تا بازی‌های سه‌بعدی متوسط – مناسب باشد. یونیتی علاوه بر C# یک سیستم ویژوال اسکریپتینگ نیز فراهم کرده (Unity Visual Scripting، که قبلاً Bolt بود) تا افراد بدون کدنویسی هم بتوانند منطق بازی بسازند، هرچند این سیستم به اندازه‌ی Blueprint آنریل قدرتمند نیست.
- آنریل انجین با زبان C++ توسعه یافته و برای اسکریپت‌نویسی بازی‌ها نیز از C++ پشتیبانی می‌کند. C++ یک زبان سطح پایین‌تر و پیچیده‌تر است که قدرت و کارایی بالایی دارد اما یادگیری و اشکال‌زدایی آن سخت‌تر است . به همین دلیل، آنریل یک سیستم اسکریپتینگ بصری به نام Blueprint (بلوپرینت) ارائه می‌دهد که در آن می‌توانید با اتصال نودها، گیم‌پلی را بدون کدنویسی پیاده‌سازی کنید. Blueprint برای نمونه‌سازی سریع و کاهش پیچیدگی برنامه‌نویسی بسیار مفید است، اما برای بهره‌بردن از حداکثر قدرت آنریل، در نهایت دانستن C++ لازم خواهد بود
کارایی (Performance) و بهینه‌سازی
از نظر عملکرد، هر دو موتور می‌توانند نتایج خوبی ارائه دهند اما رویکردشان متفاوت است. موتور آنریل به دلیل نزدیک بودن به سخت‌افزار (استفاده از ++C) و تمرکز بر پروژه‌های سنگین، در پروژه‌های بزرگ با دارایی‌های حجیم و جلوه‌های گرافیکی پیچیده، عملکرد بسیار خوبی از خود نشان می‌دهد. آنریل برای پروژه‌های AAA و کنسولی بهینه شده و توانایی مدیریت صحنه‌های بسیار پرجزئیات را دارد. در مقابل، یونیتی برای طیف وسیع‌تری از دستگاه‌ها (از موبایل‌های رده پایین تا رایانه‌های شخصی) طراحی شده و انعطاف‌پذیری بالایی در مقیاس‌دهی گرافیک دارد. یونیتی به طور پیشفرض تنظیمات سبک‌تری دارد تا روی دستگاه‌های ضعیف‌تر هم قابل اجرا باشد. البته برای رسیدن به بالاترین کیفیت گرافیکی در یونیتی، توسعه‌دهنده باید بهینه‌سازی‌های دستی انجام دهد و شاید از رندرپایپلاین‌های پیشرفته (مانند HDRP) بهره بگیرد. نکته‌ی دیگر بحث مصرف منابع سیستم است. اجرای پروژه‌های آنریل به طور معمول نیازمند سیستم قوی‌تری (خصوصاً از نظر کارت گرافیک و حافظه) نسبت به یونیتی است. حتی خود محیط توسعه‌ی آنریل نسبت به یونیتی سنگین‌تر است و اجرای Editor آن بر روی سخت‌افزار ضعیف دشوار خواهد بود. حداقل حافظه‌ی RAM توصیه‌شده برای آنریل ۱۶ گیگابایت است در حالی که برای یونیتی ۸ گیگابایت هم کفایت می‌کند .
بنابراین اگر سیستم توسعه‌دهنده یا دستگاه هدف شما ضعیف است، یونیتی انتخاب منعطف‌تری خواهد بود.
قابلیت چندپلتفرمی و پشتیبانی از پلتفرم‌ها
همان‌طور که اشاره شد، یونیتی در صنعت به عنوان بهترین گزینه‌ی چندسکویی شناخته می‌شود. این موتور از اکثر پلتفرم‌های موجود (اندروید، iOS، ویندوز، مک، لینوکس، وب (WebGL)، کنسول‌های بازی مانند PlayStation, Xbox, Nintendo Switch، هدست‌های VR مانند Oculus و …) خروجی می‌گیرد . این گستردگی پشتیبانی یکی از مزایای بزرگ یونیتی است و شعار «یک بار بساز، همه‌جا اجرا کن» را برای توسعه‌دهندگان محقق می‌کند. در واقع گفته می‌شود بیش از ۷۰٪ بازی‌های موبایل دنیا با یونیتی ساخته شده‌اند که گواهی بر تسلط آن در حوزه موبایل است.
آنریل انجین نیز طی سالیان پشتیبانی خود را گسترش داده و اکنون اکثر پلتفرم‌های اصلی را پوشش می‌دهد (رایانه، کنسول‌ها، موبایل، VR). با این حال، در مقایسه‌ی دقیق، Unity در برخی پلتفرم‌ها (مثلاً واقعیت افزوده و برخی کنسول‌های دستی یا وب) چابک‌تر و زودتر عمل کرده است.
به عنوان مثال، Unity برای توسعه‌ی محتوای WebGL و HTML5 از سال‌ها پیش راهکار آماده داشت، یا در حوزه‌ی AR کیت‌های توسعه‌ی قدرتمندی ارائه داده که شاید معادل کاملی در آنریل نداشته باشد. خلاصه اینکه اگر پشتیبانی از پلتفرم‌های متنوع (خصوصاً موبایل و وب) برای شما حیاتی است، یونیتی یک قدم جلوتر است.
البته آنریل نیز روی موبایل و VR کار می‌کند (نمونه‌اش بازی PUBG Mobile که با آنریل ساخته شده) اما برای دستگاه‌های ضعیف،Unity معمولاً انتخاب بهینه‌تری است.
مقایسه گرافیک و رندرینگ در Unity و Unreal
یکی از مواردی که بحث مقایسه Unity و Unreal Engine را داغ نگه داشته، سطح گرافیک و جلوه‌های بصری قابل دستیابی در هر دو موتور است.
آنریل انجین به داشتن گرافیک خیره‌کننده و واقع‌گرایانه مشهور است. این موتور ابزارها و ویژگی‌های سطح بالایی برای رندرینگ ارائه می‌دهد که به طور پیشفرض فعال یا در دسترس هستند. برای مثال، پشتیبانی از Real-Time Ray Tracing (رهگیری پرتو آنی) در آنریل ۴ و ۵ تعبیه شده که امکان نورپردازی و بازتاب‌های بسیار واقع‌گرایانه را می‌دهد. در Unreal Engine 5، تکنولوژی‌های نوآورانه‌ای معرفی شده‌اند مانند Nanite (سیستم هندسه مجازی که اجازه می‌دهد مدل‌های فوق‌العاده پرجزئیات بدون کاهش کارایی رندر شوند) و Lumen (سیستم نور جهانی و بازتاب پویا) که دستیابی به گرافیک نزدیک به واقعیت را آسان‌تر کرده‌اند. به لطف این ابزارها، آنریل در زمینه‌ی کیفیت بصری، جلوه‌های نوری، سایه‌زنی و جزئیات سطوح یک سر و گردن بالاتر از رقیب خود ایستاده است.
بسیاری از توسعه‌دهندگان بازی‌های AAA (با بودجه و تیم بزرگ) آنریل انجین را دقیقاً به دلیل این توانایی‌های گرافیکی انتخاب می‌کنند تا بازی‌شان از لحاظ بصری متمایز باشد.
در مقابل، یونیتی نیز پیشرفتهای چشمگیری در زمینه گرافیک داشته است. اگرچه زمانی یونیتی بیشتر برای بازی‌های موبایل و دوبعدی شناخته می‌شد، اما اکنون با ارائه‌ی اسکریپت‌ابل رندر پایپلاین‌ها (SRP) مانند URP و HDRP، محدوده‌ی کیفیت گرافیکی قابل دستیابی در یونیتی گسترده‌تر شده است. HDRP (High Definition Render Pipeline) مخصوص پروژه‌های گرافیکی سنگین (مانند بازی‌های کنسولی/رایانه‌ای) طراحی شده و از ویژگی‌هایی مانند سایه‌های نرم، بازتاب‌های آنی (Screen-space reflections) و حتی رهگیری پرتو (در پلتفرم‌های پشتیبانی‌شده) بهره می‌برد. به عبارت دیگر، یونیتی هم قادر به رندر گرافیک واقع‌گرایانه هست اما ممکن است برای رسیدن به کیفیتی معادل آنریل، نیاز به تنظیمات و بهینه‌سازی‌های بیشتری باشد. آنریل به صورت پیشفرض گرافیک را در حالت «بالاترین تنظیمات» اجرا می‌کند در حالی که Unity برای کارایی بهتر روی تنظیمات متوسط شروع می‌کند. بنابراین توسعه‌دهنده در یونیتی باید دست به کار شود و تنظیمات گرافیکی را بالا بکشد.
به طور خلاصه، اگر فتورئالیسم و جلوه‌های سینمایی پیشرفته اولویت اصلی شماست و منابع کافی (تیم متخصص و سخت‌افزار قوی) در اختیار دارید، آنریل انجین مزیت قابل توجهی در این حوزه دارد. اما یونیتی نیز می‌تواند گرافیک زیبایی ارائه دهد و به خصوص برای سبک‌های گرافیکی هنری، کارتونی یا مینیمالیستی کاملاً مناسب است. بسیاری از بازی‌سازان مستقل از توانایی یونیتی در ترکیب گرافیک خوب و عملکرد روان روی سخت‌افزارهای معمولی بهره گرفته‌اند. همچنین Unity در عرصه‌ی واقعیت مجازی/افزوده عملکرد درخشانی داشته و بهینه‌سازی‌های آن برای VR قابل توجه است.
در زمینه‌ی ابزارهای طراحی بصری، هر دو موتور امکانات متنوعی دارند. Unity یک Shuriken Particle System قوی برای ایجاد افکت‌های ذره‌ای (مانند آتش، دود، باران) دارد و آنریل نیز سیستم Niagara را ارائه می‌کند که حتی قدرتمندتر و انعطاف‌پذیرتر است. آنریل دارای Material Editor بصری بسیار پیشرفتهای است که طراحان می‌توانند بدون کدنویسی شیدر، مواد سطح (Material) پیچیده بسازند؛ Unity هم ابزار Shader Graph را برای همین منظور اضافه کرده است. در Unity برای نورپردازی جهانی (Global Illumination) از سیستم Enlighten (و اخیراً GPU Progressive) استفاده می‌شود، در حالی که Unreal با Lightmass (برای حالت آفلاین) و اکنون Lumen (برای حالت آنی) رویکردهای به‌روزتری دارد.
ابزارها، جامعه و اکوسیستم توسعه
یکی از نقاط قوت بزرگ هر دو موتور، اکوسیستم و جامعه‌ی کاربری آن‌هاست که منابع آموزشی و ابزارهای جانبی فراوانی را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد.
- Asset Store در Unity: یونیتی دارای فروشگاه دارایی‌ها و پکیج‌هایی است به نام Unity Asset Store که شهرت زیادی دارد. در این فروشگاه هزاران مدل سه‌بعدی، تکسچر، موسیقی، کدهای آماده، افزونه‌های ابزار توسعه و هر چیز دیگری که فکر کنید یافت می‌شود. وجود این منابع آماده به خصوص برای تیم‌های کوچک و مستقل نعمت بزرگی است؛ زیرا می‌توانند با خرید یا دریافت رایگان دارایی‌های موجود، به توسعه‌ی پروژه سرعت ببخشند. مثلاً سیستم‌های آماده برای ساخت منو، کنترل کاراکتر، بسته‌های افکت‌های ویژه و… به وفور برای یونیتی در دسترس است. آنریل انجین نیز فروشگاه مشابهی به نام Unreal Marketplace دارد که دارایی‌های خوبی در آن عرضه می‌شود، اما تنوع و تعداد آیتم‌های Asset Store یونیتی معمولاً بیشتر گزارش شده است .
- انجمن‌ها و آموزش‌ها: از نظر جامعه‌ی کاربری، هر دو موتور بسیار محبوب‌اند و انجمن‌های فعالی دارند. یونیتی به واسطه‌ی سابقه‌ی طولانی در میان indieها، یک جامعه عظیم از کاربران و توسعه‌دهندگان ایجاد کرده که در انجمن رسمی Unity، انجمن‌های سایت‌هایی مثل Unity Answers و StackOverflow و شبکه‌های اجتماعی حضور دارند. برای تقریباً هر مشکل یا سوالی در یونیتی، احتمالاً پاسخ یا آموزشی در اینترنت موجود است. آنریل انجین نیز به ویژه در بین بازی‌سازان حرفه‌ای و استودیوهای AAA جامعه‌ی قدرتمندی دارد. انجمن رسمی Unreal، و همچنین مستندات جامع و Video Tutorialهای زیادی توسط Epic Games و جامعه ساخته شده است.. بنابراین از نظر دسترسی به منابع یادگیری، هر دو غنی هستند؛ با این تفاوت که منابع Unity گاهی برای مبتدیان ساختاریافته‌تر به نظر می‌رسد (مثلاً دوره‌های Unity Learn) و منابع Unreal نیز برای مباحث پیشرفته‌تر (مثل بهینه‌سازی رندرینگ یا شبکه در آنریل) بسیار مفید است.
- قابلیت گسترش و متن‌باز بودن: یک تفاوت قابل ذکر این است که کد منبع (Source Code) آنریل انجین در دسترس کاربران قرار دارد. Epic Games سورس کامل موتور Unreal را (پس از ثبت‌نام) روی GitHub ارائه می‌کند و شما می‌توانید موتور را شخصی‌سازی یا کامپایل کنید. این برای پروژه‌های بزرگ که نیاز به تغییرات عمقی در موتور دارند یک مزیت عالی است. در مقابل، Unity به صورت متن‌باز در دسترس نیست و کد موتور آن را نمی‌توانید ویرایش کنید (البته بخش‌هایی از کد در اختیار برخی مشترکان سطح Enterprise به صورت Read-Only قرار می‌گیرد. با این حال، Unity از طریق سیستم Package Manager و API قوی خود، امکان گسترش عملکردها را با ساخت ادیتور اسکریپت‌ها و پلاگین‌ها فراهم کرده است. شما می‌توانید ابزارهای دلخواهتان را در محیط یونیتی اسکریپت کنید یا افزونه‌هایی مانند رفتارهای سفارشی برای Inspector و … بسازید. خلاصه اینکه آنریل منعطف‌تر در سطح موتور و Unity منعطف‌تر در سطح ادیتور و افزونه‌ها است.
- ابزارهای اختصاصی: هر موتور تعدادی ابزار ویژه دارد. مثلاً Unreal Engine شامل سیستم قدرتمند Cascade/Niagara برای افکت‌های ذره‌ای، Blueprint برای اسکریپتینگ تصویری، Behavior Tree برای هوش مصنوعی، Sequencer برای ایجاد کات‌سین‌ها (سکانس‌های سینمایی) و حتی ابزارهای لیول‌دیزاین قوی (مانند Landscape Editor برای ساخت محیط‌های باز) است. Unity نیز با بسته‌هایی نظیر Cinemachine (دوربین پویا)، ProBuilder (مدل‌سازی و لیول‌دیزاین ساده داخل ادیتور) و سیستم‌های جانبی مثل ML-Agents (هوش مصنوعی یادگیری ماشین) و غیره تلاش کرده اکوسیستم خود را کامل کند. با این حال، ممکن است برای برخی قابلیت‌های خاص در Unity نیاز به دانلود افزونه یا بسته‌ی جداگانه باشد، در حالی که بسیاری از آن‌ها به صورت Built-in در آنریل موجود است .
مزایا و معایب Unity و Unreal Engine
در این بخش، مزایا و معایب هر دو موتور را به طور خلاصه و نقطه‌ای مرور می‌کنیم تا مقایسه‌ی Unity vs Unreal Engine روشن‌تر شود:
مزایای موتور یونیتی (Unity)
- یادگیری آسان‌تر برای مبتدیان: یونیتی به دلیل رابط کاربری ساده و استفاده از زبان سی‌شارپ، منحنی یادگیری ملایم‌تری دارد و تازه‌کارها می‌توانند سریع‌تر مفاهیم پایه را فرا بگیرند.
- چندسکویی و انعطاف در پلتفرم‌ها: پشتیبانی Unity از بیشترین تعداد پلتفرم (بیش از ۲۵ خروجی) آن را به گزینه‌ای عالی برای انتشار گسترده تبدیل کرده است. مخصوصاً در موبایل و VR/AR بی‌رقیب است.
- مناسب برای 2D و بازی‌های سبک: اگر قصد ساخت بازی دوبعدی دارید یا پروژه‌ای کم‌حجم و مستقل (ایندی) دارید، یونیتی ابزارهای داخلی و عملکرد بهتری در این زمینه ارائه می‌کند (از جمله پشتیبانی عالی از اسپرایت‌ها و فیزیک 2D).
- Asset Store غنی: فروشگاه دارایی‌های یونیتی بسیار گسترده است و انواع منابع آماده را برای سرعت‌دهی به توسعه در اختیار شما می‌گذارد.
- جامعه بزرگ و مستندات فراوان: تعداد زیاد کاربران Unity به معنی وجود آموزش‌های متعدد، انجمن‌های فعال و پاسخ تقریباً هر سؤال در اینترنت است.
- نسخه Personal رایگان: نسخه‌ی شخصی یونیتی برای پروژه‌های کوچک رایگان است و تا زمانی که درآمد سالانه شما از محصول کمتر از $100k باشد، نیازی به پرداخت هزینه لایسنس نیست. این برای استارتاپ‌ها و افراد مستقل بسیار جذاب است.
معایب موتور یونیتی
- گرافیک پایین‌تر برای پروژه‌های AAA: هرچند یونیتی پیشرفت کرده، اما برای رسیدن به سطح گرافیک آنریل در بازی‌های بزرگ باید تلاش بیشتری صرف شود و همچنان ممکن است کمی عقب‌تر باشد. موتور Unity به صورت پیشفرض برای بازی‌های فوق واقع‌گرا طراحی نشده و نیاز به افزونه‌ها/تنظیمات اضافی دارد.
- عملکرد سنگین در صحنه‌های بزرگ: Unity در پروژه‌های بسیار بزرگ (از نظر اندازه صحنه یا تعداد آبجکت‌ها) گاهی با چالش کارایی مواجه می‌شود و توسعه‌دهنده باید بهینه‌سازی دستی زیادی انجام دهد. برای مثال مدیریت مموری در صحنه‌های عظیم یا استریمینگ محتوای باز جهان (open-world) در یونیتی به پیچیدگی بیشتری نسبت به آنریل نیاز دارد.
- قابلیت‌های محدودتر در برخی زمینه‌ها: به طور پیشفرض، قابلیت‌هایی مثل سیستم شبکه/مولتی‌پلیر پیشرفته یا ابزارهای سینمایی در یونیتی به اندازه آنریل آماده نیست و معمولاً باید از فریم‌ورک‌های جانبی استفاده کرد (مثلاً نیاز به Photon برای شبکه یا Cinemachine برای دوربین).
- عدم دسترسی به سورس انجین: نبود کد منبع موتور می‌تواند برای برخی تیم‌های حرفه‌ای محدودیت محسوب شود (امکان اصلاح باگ‌های داخلی موتور یا اضافه کردن ویژگی‌های خیلی سفارشی وجود ندارد مگر با هماهنگی Unity Technologies).
- هزینه‌های اضافی در صورت رشد: نسخه رایگان Unity دارای اسپلش‌اسکرین اجباری است و برای برداشتن آن و استفاده از برخی ویژگی‌های حرفه‌ای نیاز به اشتراک پولی Unity Pro است. این هزینه برای تیم‌های کوچک ممکن است در بلندمدت قابل توجه شود.
مزایای موتور آنریل انجین (Unreal Engine)
- گرافیک خارق‌العاده و واقع‌گرایانه: بزرگ‌ترین مزیت Unreal ارائه‌ی گرافیک AAA به صورت out-of-the-box است. نورپردازی دینامیک عالی، متریال‌های واقع‌نما، افکت‌های پس‌پرداز (Post-process) پیشرفته و پشتیبانی از تکنیک‌های روز (مانند ray tracing) آن را برای ساخت بازی‌های با کیفیت بصری بالا ایده‌آل می‌کند.
- عملکرد قوی در پروژه‌های بزرگ: آنریل طوری بهینه شده که می‌تواند ده‌ها هزار آبجکت و افکت پیچیده را در صحنه‌های بزرگ مدیریت کند بدون افت فریم شدید. برای بازی‌های Open World یا مراحل گسترده، Unreal انتخاب مطمئنی است. همچنین سیستم‌های سطح‌بندی جزئیات (LOD) و استریمینگ محتوا در آنریل بسیار کارآمد هستند.
- Blueprint (اسکریپتینگ بصری): وجود سیستم بلوپرینت به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد بسیاری از المان‌های گیم‌پلی را بدون یک خط کدنویسی پیاده کنند. این ویژگی هم برای طراحان بازی (که برنامه‌نویس نیستند) مفید است و هم برای سریع‌تر شدن پروسه نمونه‌سازی.
- ابزارهای داخلی پیشرفته: موتور Unreal بسیاری از امکانات را به صورت داخلی فراهم کرده است – از ابزار سینماتیک Sequencer گرفته تا سیستم دیباگینگ شبکه، هوش مصنوعی (Behavior Tree)، و پروفایلرهای قوی برای تحلیل عملکرد. این جامع‌بودن ابزارها باعث می‌شود نیاز کمتری به پلاگین‌های متفرقه داشته باشید و تقریباً هر آنچه لازم است در خود انجین بیابید.
- دسترسی به سورس و قابلیت سفارشی‌سازی: همان‌طور که گفتیم، کد منبع آنریل رایگان در دسترس است. این یک مزیت بزرگ برای تیم‌های فنی است؛ می‌توانند موتور را برای نیازهای خاص (مثلاً یک سبک گرافیکی جدید یا بهینه‌سازی برای کنسول خاص) تغییر دهند.
- جامعه حرفه‌ای و حمایت Epic: شرکت Epic Games پشت Unreal Engine است که خود سازنده‌ی بازی‌های بزرگی (مثل Fortnite) است. این شرکت مرتباً آپدیت‌ها و ویژگی‌های جدید به موتور اضافه می‌کند و توسعه‌دهندگان می‌توانند از پشتیبانی و منابع رسمی Epic بهره‌مند شوند. همچنین اجتماع حرفه‌ای آنریل (از توسعه‌دهندگان بازی گرفته تا صنعت فیلم و معماری) فرصت یادگیری و همکاری زیادی فراهم می‌کند.
معایب موتور آنریل انجین
- منحنی یادگیری شیب‌دارتر: کار با آنریل به ویژه برای کسانی که تازه وارد دنیای بازی‌سازی می‌شوند می‌تواند دشوارتر باشد. مفاهیم C++، تنظیمات پیچیده‌ی پروژه، و تعداد بسیار زیاد قابلیت‌ها ممکن است در ابتدا گیج‌کننده باشند. معمولاً یادگیری کامل Unreal نیازمند زمان و تجربه‌ی بیشتری است.
- نیاز به سخت‌افزار قوی: برای اجرای روان Editor آنریل و همچنین اجرای بازی‌های ساخته‌شده با آن، سیستم‌های نسبتاً قدرتمند لازم است. حجم خروجی بازی‌های آنریل هم معمولاً بزرگ‌تر است (به خاطر وجود محتوای باکیفیت و فایل‌های حجیم) که برای بازی‌های موبایل یا مخاطبانی با اینترنت ضعیف یک نکته‌ی منفی است.
- کمتر مناسب پروژه‌های کوچک یا 2D: اگرچه می‌توان هر نوع بازی‌ای را با آنریل ساخت، اما واقعیت این است که برای بازی‌های دوبعدی ساده یا پروژه‌های بسیار کوچک، استفاده از موتور سنگینی مثل Unreal منطقی نیست. سربار عملکردی آنریل و پیچیدگی‌اش برای چنین پروژه‌هایی اضافی خواهد بود. در اینگونه موارد Unity یا حتی موتورهای ساده‌تر گزینه بهتری هستند.
- هزینه‌ی درآمد (Royalties): مدل کسب‌وکار آنریل به این صورت است که خود موتور رایگان است اما اگر بازی شما تجاری شود، پس از کسب درآمد معینی باید درصدی (معمولاً ۵٪) از درآمد را به Epic Games بدهید. البته این درصد پس از اولین $1 میلیون دلار فروش اعمال می‌شود و برای بسیاری از بازی‌سازان کوچک هرگز به آن حد نمی‌رسد. ضمن اینکه اخیراً Epic اعلام کرده اگر بازی شما در فروشگاه Epic Games Store منتشر شود، این سهم به ۳٫۵٪ کاهش می‌یابد. با این حال، برای بازی‌های پرفروش، حق امتیاز آنریل می‌تواند رقم قابل‌توجهی باشد. (در مقابل Unity مدل اشتراک ثابت دارد و درصدی از درآمد بازی‌ساز مطالبه نمی‌کند).
نمونه بازی‌های ساخته‌شده با Unity و Unreal
یکی از بهترین راه‌ها برای مقایسه‌ی موتورهای بازی‌سازی مشاهده‌ی خروجی‌های معروف هر کدام است. در ادامه به چند نمونه بازی مشهور ساخته‌شده با یونیتی و آنریل انجین اشاره می‌کنیم:
بازی‌های معروف با Unity: موتور یونیتی در طی سال‌ها بستر خلق تعداد بی‌شماری بازی موفق بوده است. به عنوان مثال، بازیMonument Valley یک بازی معمایی موبایل بسیار زیبا و هنری است که با یونیتی توسعه یافته و موفقیت جهانی کسب کرد. این بازی با طراحی مینیمال و استفاده هوشمندانه از توهمات بصری، نشان داد که برای ساخت یک تجربه‌ی به‌یادماندنی الزاما نیاز به گرافیک فوتورئالیستی نیست.
بازی مستقل تحسین‌شده Cuphead (که به خاطر سبک گرافیک کارتونی دهه 1930 مشهور است)
عنوان نقش‌آفرینی Ori and the Blind Forest با گرافیکی چشم‌نواز و موسیقی گوش‌نواز.
بازی عظیمGenshin Impact یک عنوان اکشن RPG آنلاین جهان‌باز که گرافیک انیمه‌ای دارد .
Cities: Skylines (شبیه‌ساز ساخت شهر) همگی با یونیتی ساخته شده‌اند.
حتی پدیده‌ای مثل Among Us که در سال‌های اخیر بسیار محبوب شد یا بازی Pokémon Go در حوزه واقعیت افزوده، از Unity بهره برده‌اند. این تنوع نشان می‌دهد یونیتی برای انواع سبک‌ها از دوبعدی گرفته تا سه‌بعدی آنلاین مقیاس‌پذیر است.
بازی‌های معروف با Unreal Engine
همان‌طور که انتظار می‌رود، بسیاری از بازی‌های بزرگ و پرسروصدا از موتور آنریل بهره گرفته‌اند. برای شروع، عنوان Fortnite ساخته‌ی خود اپیک گیمز با Unreal Engine توسعه یافته است و قدرت آنریل را در مدیریت یک بازی آنلاین عظیم با میلیون‌ها بازیکن به رخ می‌کشد.
عناوینی مثل Batman: Arkham Asylum همگی از نسخه‌های مختلف آنریل انجین استفاده کرده‌اند. در سال‌های اخیر، استودیوهای مشهور نیز به آنریل روی آورده‌اند: برای مثال CD Projekt RED اعلام کرد بازی The Witcher 4 با Unreal Engine 5 ساخته خواهد شد (پس از سال‌ها استفاده از موتور اختصاصی خود).
بازی Hellblade: Senua’s Sacrifice از دیگر عناوین تحسین‌شده است که با آنریل ساخته شده و گرافیک خیره‌کننده و فضاسازی حیرت‌آوری دارد.
همچنین Silent Hill 2 Remake و S.T.A.L.K.E.R. 2 که جزو بازی‌های مورد انتظار هستند نیز با آنریل توسعه می‌یابند. این‌ها نشان می‌دهد آنریل انتخاب اول برای پروژه‌هایی است که کیفیت بالا و جزئیات واقع‌گرایانه مد نظر باشد.
جدیدترین نسخه‌ها و تغییرات اخیر (تا ۲۰۲۵)
صنعت بازی‌سازی و موتورهای مربوط به آن به سرعت در حال پیشرفت هستند. در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، هر دو موتور Unity و Unreal به‌روزرسانی‌های مهمی داشته‌اند که دانستن آن‌ها برای انتخاب آگاهانه مفید است.
Unity (Unity 6.x): شرکت Unity Technologies پس از نسخه‌های سالانه‌ی ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، در اواخر ۲۰۲۴ Unity 6.0 را منتشر کرد.
این نسخه که در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۴ عرضه شد، یک انتشار با پشتیبانی بلندمدت (LTS) بوده و تمرکز زیادی بر پایداری بیشتر، بهبود عملکرد و اعتمادسازی مجدد جامعه داشته است.
در نتیجه در Unity 6 تمرکز بر بهبود روابط با توسعه‌دهندگان و شرایط بهتر لایسنس بود. Unity 6 قابلیت‌های فنی جدیدی نیز ارائه داد، از جمله :
- سفارشی‌سازی بیشتر در رندرینگ احتمالاً بهبود در SRPها
- ابزارهای ساده‌تر برای شبکه و چندنفره
- هدف‌گیری پلتفرم‌های جدید مانند کنسول‌های نسل ۹ و حتی پلتفرم‌های وب موبایل به شکل بهینه‌تر
در آوریل ۲۰۲۵ هم آپدیت Unity 6.1 منتشر شد که بر بهبود پرفرمنس و ثبات متمرکز بوده است.
لازم به ذکر است Unity در سپتامبر ۲۰۲۴ تصمیم بحث‌برانگیزی برای اعمال هزینه بر اساس تعداد نصب بازی‌ها گرفت که با واکنش منفی شدید مواجه شد؛
Unreal Engine (نسخه‌های 5.2 تا 5.5)
موتور آنریل ۵ که در ۲۰۲۲ معرفی شد، در سال‌های اخیر با چند بروزرسانی بزرگ همراه بوده است.
Unreal Engine 5.2 و 5.3 ویژگی‌های Experimental جدیدی در رندرینگ و بهینه‌سازی‌های متعدد آوردند. سپس در ژوئن ۲۰۲۴ Unreal Engine 5.4 منتشر شد که تمرکز ویژه‌ای بر بهینه‌سازی عملکرد داشت،از جمله:
- بهبود Temporal Super Resolution (TSR) برای ارتقای کیفیت تصویر هنگام مقیاس‌بندی رزولوشن
- پشتیبانی بهتر از Ray Tracing در واسط Vulkan
- اوایل ۲۰۲۵ نیز Unreal Engine 5.5 معرفی شد که گفته می‌شود فناوری جدیدی به نام MegaLight جهت بهبود نورپردازی واقع‌زمانی ارائه کرده است.
احتمالاً MegaLight مربوط به ارتقای سیستم Lumen یا تکنیکی برای مدیریت نور در صحنه‌های بزرگ باشد
به‌طور کلی، Epic Games نشان داده که با سرعت بالایی در حال تکمیل Unreal 5 است تا ویژگی‌های نسل جدید
(Chaos Physics ، Nanite و …) را پایدارتر و کارآمدتر کند. همچنین همان‌طور که اشاره شد، مدل درآمدی آنریل در ۲۰۲۵ توسعه‌دهندگان را بیشتر ترغیب می‌کند.
سهم ۵٪ همچنان برقرار است ولی اگر بازی خود را در Epic Store منتشر کنید، سهم کمتری به Epic می‌پردازید.
در مجموع، وضعیت کنونی: Unity 6 یک نسخه‌ی بالغ و پایدار برای انواع پروژه‌ها ارائه می‌دهد و سعی کرده نیازهای کاربران (از موبایل تا کنسول) را در یک بسته واحد پاسخ دهد.
Unreal Engine 5 نیز پس از یکی دو سال از عرضه، به بلوغ بیشتری رسیده و با بهینه‌تر شدن ویژگی‌های انقلابی‌اش، بیش از پیش برای پروژه‌های حرفه‌ای آماده شده است. هر دو شرکت پشت این موتورها، به خوبی متوجه رقابت هستند و دائماً در حال اضافه کردن قابلیت‌های جدید و رفع نقایص می‌باشند
کدام موتور بازی‌سازی برای شما مناسب است؟
اکنون با توجه به تمام مطالب بالا، ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که Unity یا Unreal – کدام را انتخاب کنم؟ حقیقت این است که هیچ پاسخ یکسانی برای همه وجود ندارد و انتخاب موتور مناسب برای ساخت بازی کاملاً بستگی به شرایط و اهداف شما دارد. در ادامه چند سناریوی رایج را مرور می‌کنیم:
- اگر تازه‌کار هستید و می‌خواهید وارد دنیای بازی‌سازی شوید، Unity به دلیل سادگی اولیه و منابع آموزشی غنی می‌تواند شروع بهتری باشد. بسیاری از توسعه‌دهندگان بازی، یادگیری را با یونیتی آغاز کرده‌اند چون سریع‌تر به نتیجه‌ی قابل مشاهده می‌رسید و پروژه‌های ساده را راحت‌تر می‌توان پیاده کرد. البته یادگیری اصول بازی‌سازی در یونیتی بعدها به شما کمک می‌کند مفاهیم آنریل را هم راحت‌تر بفهمید.
- اگر هدف شما ساخت بازی موبایل، دوبعدی یا پروژه‌ای کوچک/مستقل است، Unity احتمالاً گزینه‌ی ایدئال شماست. یونیتی برای موبایل بهینه‌سازی‌های آماده دارد و حجم خروجی و عملکرد روی دستگاه‌های میان‌رده بسیار خوب است. در حالی که آنریل روی موبایل‌های رده پایین ممکن است به سختی اجرا شود یا حجم بزرگی اشغال کند. همچنین برای بازی‌های دوبعدی، یونیتی سیستم 2D قدرتمند (مانند Tilemap، Sprite Atlas و Cinemachine 2D) دارد که کار را آسان می‌کند.
- اگر قصد دارید یک بازی سه‌بعدی بزرگ با گرافیک بالا (مثلاً در حد کنسول/PC) بسازید و به تیم فنی مجربی دسترسی دارید، Unreal Engine انتخاب مناسبی خواهد بود. آنریل در پروژه‌های بزرگ به شما قابلیت اطمینان و خروجی سطح بالایی می‌دهد که ممکن است در یونیتی به این راحتی حاصل نشود. بسیاری از شرکت‌های بزرگ نیز برای جذب نیرو، آشنایی با آنریل را یک مزیت می‌دانند چون در پروژه‌های AAA بسیار استفاده می‌شود.
- اگر پروژه‌ی شما چند نفره آنلاین (networked multiplayer) است، هر دو موتور توانایی این کار را دارند اما رویکردشان فرق می‌کند. آنریل یک فریم‌ورک شبکه داخلی مبتنی بر سیستم «سرور/کلاینت» دارد و حتی ابزارهایی برای تست و دیباگ شبکه ارائه داده است. Unity هم اخیراً بر روی Netcode for GameObjects و DOTS Netcode کار کرده است. در گذشته Unity برای بازی‌های آنلاین نیاز به استفاده از سرویس‌های ثالث (مانند Photon) داشت، اما امروزه خودش امکانات بهتری دارد. با این وجود، برخی توسعه‌دهندگان حرفه‌ای معتقدند آنریل برای ساخت بازی‌های شوتر آنلاین یا هر بازی real-time آنلاین، پایه‌ی محکم‌تری به لحاظ ساختاری دارد. در مقابل Unity برای بازی‌های casual آنلاین یا turn-based مناسب و ساده است.
- از نظر هزینه‌ها، یونیتی تا زمانی که پروژه‌ی شما درآمد زیادی نداشته باشد رایگان است و حتی پس از آن هم یک مبلغ اشتراک ثابت خواهد بود. آنریل برای پروژه‌های کوچک رایگان است اما اگر بازی شما خیلی موفق شود باید درصدی از سود را بدهید. بنابراین اگر پیش‌بینی می‌کنید بازی شما فروش فوق‌العاده‌ای خواهد داشت (چه آرزوی خوبی! 😄)، در نظر داشته باشید که در مدل Epic مقداری از درآمد را از دست خواهید داد. هرچند ۵٪ در برابر امکاناتی که آنریل فراهم می‌کند برای بسیاری از استودیوها معامله‌ی منصفانه‌ای است.
- به سلیقه‌ی شخصی و راحتی تیم نیز توجه کنید. برخی افراد با محیط و گردش‌کار Unity احساس راحتی بیشتری می‌کنند و برخی با Unreal. خوشبختانه هر دو موتور رایگان (یا دارای نسخه‌ی رایگان) هستند، پس می‌توانید مدتی با هر دو کار کنید و ببینید کدام با طرز فکر و سبک کار شما جورتر است. مثلا اگر شما طراح هستید و از ویژوال اسکریپتینگ لذت می‌برید، Blueprint آنریل ابزار سرگرم‌کننده‌ای برایتان خواهد بود. اگر شما برنامه‌نویس #C ماهری هستید، احتمالاً در Unity احساس بهره‌وری بیشتری می‌کنید.
جمع‌بندی نهایی
هر دوی یونیتی و آنریل انجین، موتورهای بازی‌سازی قدرتمند و معتبری هستند که طیف وسیعی از نیازها را پوشش می‌دهند. یونیتی با رویکرد همه‌جانبه و دسترس‌پذیری بالا، انتخابی عالی برای پروژه‌های کوچک‌تر، چندپلتفرمی و تیم‌های کم‌تجربه‌تر است. آنریل انجین با ارائه حداکثر قدرت فنی و گرافیکی، مناسب پروژه‌هایی است که به کیفیت AAA و امکانات پیشرفته نیاز دارند. بسیاری از توسعه‌دهندگان حتی از هر دو موتور در پروژه‌های مختلف استفاده می‌کنند و بر این باورند که یادگیری هر دو برای یک بازی‌ساز حرفه‌ای ارزشمند است.
در پایان، انتخاب خود را بر اساس نیازهای پروژه، منابع در اختیار و چشم‌انداز بلندمدت انجام دهید. اگر امکانش را دارید، یک نمونه‌ی ساده از بازی مورد نظرتان را در هر دو موتور پیاده‌سازی کنید و نتیجه را مقایسه کنید. فراموش نکنید که ملاک «بهترین موتور بازی‌سازی» میزان موفقیت شما در خلق تجربه‌ی دلخواهتان است؛ چه بسا یک بازی عالی موبایل با یونیتی یا یک شاهکار گرافیکی با آنریل بسازید – مهم خلاقیت و مهارت شماست که به کمک این ابزارها شکوفا می‌شود. موفق باشید!